نقشه مغزی QEEG چیست و چه کاربردهایی دارد؟

نقشه مغزی (QEEG) از جمله تست‌های دقیق و تشخیصی اختلالات مغز و اعصاب و روان است که یکی از مزیت‌های آن غیرتهاجمی بودن آن است، به همین دلیل این تست محدودیت سنی ندارد و از کودک ۹ ماهه تا بیمار ۱۰۵ ساله می‌تواند آن را انجام دهد. در این مقاله با نحوه عملکرد نقشه مغزی (QEEG) و کاربردهای آن آشنا می‌شویم.

نقشه مغزی (QEEG) چیست؟

الکتروانسفالوگرافی (EEG) اندازه‌گیری الگوهای الکتریکی در سطح پوست سر است که فعالیت قشر مغز را منعکس می‌کند و معمولا به عنوان امواج مغزی شناخته می‌شود. EEG کمی (QEEG) تجزیه و تحلیل EEG دیجیتالی شده است و در اصطلاح عادی گاهی اوقات به آن “نقشه مغزی” نیز می‌گویند.

QEEG توسعه‌ای از تجزیه و تحلیل تفسیر بصری EEG است که ممکن است به درک ما از EEG و عملکرد مغز کمک کند و حتی آن را تقویت کند.

الکتروانسفالوگرافی کمی (QEEG) روشی است که فعالیت ثبت شده EEG را از یک ضبط چند الکترودی با استفاده از کامپیوتر پردازش می‌کند. EEG پردازش شده معمولا به نقشه‌های رنگی عملکرد مغز به نام “نقشه‌های مغز” تبدیل می‌شود.

EEG و اطلاعات QEEG مشتق شده را می‌توان توسط متخصصان به عنوان یک ابزار بالینی برای ارزیابی عملکرد مغز و ردیابی تغییرات در عملکرد مغز به دلیل مداخلات مختلف مانند آر تی ام اس، نوروفیدبک یا دارو تفسیر و استفاده کرد.

تکنیک‌های پردازش الکتروانسفالوگرافی کمی (QEEG) و استفاده از نرم‌افزار تحلیلی مدرن برای پردازش EEG/ًQEEG به ما این توانایی را می‌دهد که تغییرات پویایی را که در طول انجام وظایف پردازش شناختی در سراسر مغز اتفاق می‌افتد، مشاهده کنیم و این رویکرد جدید می‌تواند برای کمک به ما در تعیین نواحی مغز درگیر و پردازش کارآمد کمک کند.

الکتروانسفالوگرافی کمی (QEEG) یک نوع مدرن از تجزیه و تحلیل الکتروانسفالوگرافی (EEG) است که شامل ضبط سیگنال‌های دیجیتال EEG است که با استفاده از الگوریتم‌های پیچیده ریاضی پردازش، تبدیل و تجزیه و تحلیل می‌شوند. QEEG تکنیک‌های جدیدی را برای استخراج ویژگی سیگنال‌های EEG آورده است که عبارتند از:

• تجزیه و تحلیل باند فرکانس خاص و پیچیدگی سیگنال
• تجزیه و تحلیل اتصال
• تجزیه و تحلیل شبکه

کاربرد بالینی QEEG گسترده است که شامل موارد زیر می‌شود:

• اختلالات عصبی روانپزشکی
• صرع
• سکته مغزی
• زوال عقل
• آسیب مغزی تروماتیک
• اختلالات سلامت روان

می‌توان نتیجه گرفت که تا به امروز، نقش QEEG لزوما تعیین دقیق تشخیص فوری نیست، بلکه ارائه بینش اضافی در ارتباط با سایر ارزیابی‌های تشخیصی به منظور دستیابی به اطلاعات عینی لازم برای دستیابی به تشخیص دقیق، ارزیابی صحیح شدت بیماری و پاسخ درمانی خاص است.

امواج مغزی چیست؟

امواج مغزی تکانه‌های الکتریکی ریتمیکی هستند که وقتی میلیون‌ها نورون درون سر شما با یکدیگر ارتباط برقرار می‌کنند ایجاد می‌شوند. امواج مغزی می‌تواند اطلاعات مهمی را در مورد عملکرد کلی مغز شما، از جمله سطوح استرس، الگوهای فکری و احساسات، آشکار کند.

QEEG می‌تواند الگوهای امواج مغزی را که با تکانشگری، انعطاف ناپذیری شناختی، اضطراب و سایر علائم مرتبط هستند را نشان دهد.

QEEG چه کاردبردی دارد؟

آکادمی اختلالات عصبی روانپزشکی نورولوژی آمریکا (AAN) و انجمن نوروفیزیولوژی بالینی آمریکا (ACNS) بیان می‌کنند که از QEEG می‌توان در شرایط زیر استفاده کرد:

• غربالگری پیک‌ها یا تشنج‌های احتمالی صرع
• غربالگری تشنج‌های صرعی در بیماران در معرض خطر
• در بخش مراقبت‌های ویژه (ICU)، ارزیابی قبل از جراحی در صرع مقاوم به دارو
• تشخیص عوارض حاد داخل جمجمه‌ای حین عمل جراحی
• ارزیابی بیماران مبتلا به علائم بیماری عروق مغزی
• ارزیابی شدت دمانس و انسفالوپاتی‌ها

از سوی دیگر، در مطالعات تجربی نشان داده است که QEEG برای شرایط زیر قابل استفاده است:

• سندرم پس از ضربه مغزی
• آسیب مغزی خفیف یا متوسط
• سکته مغزی
• زوال عقل
• اختلال کمبود توجه
• اختلاب بیش¬فعالی
• اسکیزوفرنی
• افسردگی
• اضطراب
• دوقطبی
• وسواس فکری
• وسواس عملی
• اختلال خواب
• اختلال یادگیری
• ضعف حافظه
• آلزایمر
• پارکینسون
• لرزش دست
• اعتیاد به الکل
• وزوزگوش

حوزه‌های قابل بررسی توسط QEEG

با استفاده از QEEG می‌توان حوزه‌های زیر را برسی کرد:

• داروها، الکل و مواد مخدر تفریحی
• مشکلات خلقی، مشکلات یادگیری، حساسیت‌های حسی، مشکلات توجه، مسائل طیف اوتیسم، آسیب‌های روانی
• مشکلات ایمنی، سندرم پس از ضربه مغزی، مشکلات قلبی عروقی، مشکلات متابولیک
• تعدیل عصبی

داروها، الکل و مواد مخدر تفریحی

QEEG می‌تواند اثرات موادی را که قبلا استفاده می‌شد نشان دهد. همچنین می‌تواند اطلاعات ارزشمندی در مورد داروهایی که برای مشکلات مغزی و ذهنی مناسب هستند، به عنوان مثال محرک‌ها (ریتالین و غیره)، ضد افسردگی‌ها (سیتالوپرام، سرترالین و غیره)، ضد تشنج‌ها (اپیلیم، لاموتراژین و غیره) ارائه دهد.

مشکلات خلقی، مشکلات یادگیری، حساسیت‌های حسی، مشکلات توجه، مسائل طیف اوتیسم، آسیب‌های روانی

QEEG می‌تواند در ایجاد وضوح بیشتر در مورد دسته‌بندی‌های تشخیصی و اینکه چه رویکردهایی ممکن است به کاهش مشکلات و آشکار کردن نقاط قوت کمک کند، مفید باشد.

مشکلات ایمنی، سندرم پس از ضربه مغزی، مشکلات قلبی عروقی، مشکلات متابولیک

QEEG می‌تواند نشانگرهای آسیب‌پذیری را در سایر جنبه‌های عملکرد بدن نشان دهد که ممکن است نیاز به بررسی بیشتر داشته باشد.

بسیاری از علائم می‌توانند در چندین دسته تشخیصی مشترک باشند. یک مثال ممکن است این باشد که مشکل در تمرکز می‌تواند نتیجه هر یک از موارد زیر یا ترکیبی از خستگی، درد، اختلال کمبود توجه، آسیب مغزی، استرس خانواده، استرس کاری، افسردگی و اضطراب باشد.

تعدیل عصبی

با ایتفاده از QEEG می‌توان برنامه‌ای برای آموزش مغز برای عملکرد بهتر ایجاد کرد. این امر ممکن است شامل آر تی ام اس، نوروفیدبک، بیوفیدبک، حباب سمعی و بصری، تحریک جریان مستقیم یا متناوب بین جمجمه ای، تکنیک‌های مدیریت استرس، مداخلات آموزشی و ارجاع به سایر متخصصان سلامت باشد.

چرا مرکز مغز و اعصاب نورالی را برای انجام تست نقشه مغزی (QEEG) انتخاب کنیم

ما در مرکز فوق تخصصی مغز و اعصاب نورالی در طی سالهای اخیر بیش از ۲۰۰۰ الکتروانسفالوگرام کمی (QEEG) که فعالیت الکتریکی را اندازه‌گیری می‌کند، بر روی بیماران ۹ ماهه تا ۱۰۵ ساله انجام داده‌ایم. ما در این مرکز با اطلاعات حاصل از QEEG، می‌توانیم یک برنامه درمانی مشخصی برای نیازهای شما طراحی کنیم.

در این مرکز با بهره‌گیری از تجهیزات تشخیصی و درمانی به روز دنیا در حوزه مغز و اعصاب، تحت نظر مجرب‌ترین متخصصان مغز، اعصاب و روان پذیرای شما عزیزان هستیم.